OKULA YENİ BAŞLAYAN ÇOCUKLARDA ADAPTASYON SÜRECİ.
Okul zamanı geldi, bu yıl çocuğunuzu ilk kez okulla tanıştırıyorsunuz peki ya adaptasyon süreci? Okula başlamak çocuk ve aile için yeni bir başlangıç, yeni bir dönem demektir. Ailesinden, evinden ilk ayırlışı, tanımadığı birçok kişi ile başka kuralların olduğu sosyal ortama geçişidir.
Bazı çocuklar için okula başlamak hiçbir sıkıntı yaratmazken bazı çocuklarda ise okulun kapısına ilk adımını attığı andan itibaren kaygı seviyesi yükselmeye başlar. lordcasino
Çocuk bu esnada terk edilme dürtüsüne kapılır ve ağlamaya başlar.
Çocuk kaygılandıkça aile de ister istemez kaygılanacaktır. Şunu bilmekte fayda var ki okula ilk kez başlayan çocuklarda ağlamak içine kapanmak, kaçmak için yer aramak, psikosomatik ağrılar hissetmek(karın ağrısı, mide bulantısı), okulu sevmediğini, okula gitmek istemediğini söylemek okula başlama süreci için gayet doğal durumlardır.
Çocuklar bu gibi belirtileri aileye sundukça ailelerin de kaygı düzeyleri artmış oluyor.
Çocuğum şimdi ne yapıyor? Yemeğini yemiş midir? , Acaba hala ağlıyor mudur? gibi sorular ebeveynlerin kafalarında dönüp dolaşıyor.
Şöyle bir gerçek var ki ebeveynlerin kaygı düzeyleri kontrol altına alınmadıkça ve bu kaygı çocuğa yansıtıldığı sürece çocuğun okula karşı güvensizliği artıyor ve okula gitmek istemeyebiliyor.
Peki ya çocuklar okuldayken ne düşünüyor, ne hissediyor? Acaba annem, babam beni okuldan tekrar alacak mı? Evde kötü bir davranış yaptığım için mi beni okula bırakıyorlar ?
Evde kötü bir davranış yaptığım için mi beni okula bırakıyorlar? Kardeşimi benden çok sevdikleri için mi beni okula bırakıyorlar ?
Şunu bilmeliyiz ki okula başlamak yepyeni bir başlangıç, yeni bir düzen demektir. Biraz empati yoluyla çocuklarımızın nasıl hissettiğini anlayabiliriz.
Örneğin yeni bir işe başlayacaksınız, yeni müdür, yeni iş arkadaşları ilk iş gününüz sizin için de gergin ve bir o kadar kaygı yaratmıştır.
Aynı durum çocuklarımız için de geçerli. Çocuk için ise yeni öğretmenine alışma, arkadaşlarıyla kaynaşma, okul düzenine uyum sağlama başlı başına yeni bir sisteme alışma dönemi demektir aslında.
Gelelim nasıl davranmamız ve neler yapmamız gerektiğine.
Öncelikle okula başlamak yeni bir düzen demiştik o yüzden tuvalet eğitimi, emzik bırakma, kardeşin olması gibi yeni düzen değişikliklerinin üst üste gelmemesine dikkat etmeliyiz.
Çünkü çocuğumuz okula alışmaya çalışmak gibi yeni bir düzeni zaten vardır ve alışmaya çalışmak için bir çaba gösterecektir.
Çocuğun zihninde okula başlamadan önce veya başladıktan sonra okulun nasıl bir yer olduğuna dair bir fikri olmalıdır. Çocuğun duyguları yok sayılmamalıdır.
Korku, kaygı varsa nedenini çocuğunuzu bir bireymiş gibi karşınıza alıp korkularının nedenini öğrenmeye çalışın ve çözüm yolu üretin. Kaygı düzeyi çocuğunuzda çok yüksek ise öğretmeniyle konuşulmalı ve ilk birkaç gün okulda beklenilmeli ve çocuğun ebeveyne ve okula karşı güven duygusu oluştuğunda ebeveyn okuldan ayrılmalıdır.
Okula yeni başlayan çocuklarda ebeveynin okuldan bir anda ayrılması çocuğun kaygı seviyesini arttıracak ve aileye olan güven azalacaktır.
Çocuğunuzla konuşurken olasılıklara yer vermeyin, net cümleler ile açıklama yapmaya çalışın.
Okulda ayrı kalınan zamandan sonra tekrar bir araya geleceğiniz konusunda bildirin.
Zaman kavramı henüz anaokulu yaş grubunda gelişmemiştir, saat vermek yerine anlayacağı şekilde ne zaman geleceğinizi bildirin. ‘’Seni okula bırakalım.’’ ‘’hoşça kal, güle güle’’ gibi cümleler terk edilmişlik duygusu hissettirebilir.
Bu cümleler yerine ‘’Seni okula götürelim.’’ ‘’Görüşürüz.’’ demek çocuğun ebeveyni yeniden göreceğinin hissini verir. Peki ya çocuğunuz size fiziksel belirtilerinden bahsediyor ‘’Bugün karnım çok ağrıyor okula gitmesem’’ gibi söylemlerde bulunuyorlar. Bunun sebebi ise korkularını sözle değil beden diliyle ifade etmelerinden kaynaklıdır.
Bu durumda fiziksel sağlığı kontrol edilerek okula götürülmesi önerilir. Üzülüp, bugünlük okula gitme , ağlarsan gelip seni okuldan alabilirim, karnın ağrırsa öğretmenine beni aramasını söyle’’ gibi çocuklara yönlendirici cümleler kurulmamalıdır.
Çocuk okuldan geldiğinde, okulda neler yaptığı ile ilgili sorular sorulmalı fakat bu sorgu şeklinde olmamalıdır. ‘’Seni ağlatan bir şey oldu mu’’ ‘’Çok yoruldun mu’’ ‘’Arkadaşların kötü davranmadı değil mi?’’ gibi olumsuz sorulardan kaçınmamız gerekmektedir.
Çocuğunuz anlatmak istemeyebilir bu durumda ısrar etmeden sorularımızı olumluya çevirebiliriz. ‘’Bugün en çok eğlendiğin etkinlik hangisiydi?’’ gibi sorular sorabiliriz. Çocuklar okuldayken sizi özleyecektir eve geldiğinizde kaliteli vakit geçirmeniz ve bu özlemi gidermeniz bir sonraki okul günümüzün daha sağlıklı geçmesini sağlayacaktır
GÜZEL GÜNLER GEÇİRMENİZ DİLEĞİYLE
PSİKOLOG BERFU KARGÖREN
